سازمان بهداشت جهانی از مقاومت میکروبی به عنوان یک تهدید جهانی نام برده است
امتیاز:
به گزارش خبرنگار وب دا، دکتر علی حیدرنژادیان در رابطه با این موضوع اظهار داشت: در سال 1928 میلادی بود که الکساندر فلمینگ بطور اتفاقی متوجه آلودگی محیط کشت هایش با نوعی کپک شد که توانسته بودند هاله عدم رشد را در محیط کشت ایجاد کنند. این اتفاق که برای فلمینگ بسیار عجیب بود باعث شد تا 12 سال تحقیقاتش را متمرکز کند تا دریابد که دلیل این اتفاق چه بوده است و در نهایت متوجه شد که ماده ای به نام پنی سیلین باعث مهار رشد باکتری ها شده است.
وی افزود: کمتر از 80 سال از کشف اولین آنتی بیوتیک می گذرد و در این مدت بیماری های عفونی زیادی توسط این گروه ارزشمند از داروها کنترل و درمان شده اند. اثربخشی خوب این داروها باعث شد که به سرعت محبوب شوند و به میزان زیاد مورد استفاده قرار گیرند.
مسئول واحد تجویز و مصرف منطقی دارو معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی ایلام ادامه داد: از آن زمان تا کنون دسته های مختلف آنتی بیوتیک کشف شده اند که هر کدام برای مدت محدودی در مقابل بیماری های عفونی خاص موثر بودند و طولی نمی کشید که گونه های میکروبی مقاوم پیدا می شد.
وی گفت: مقاومت میکروبی یک پدیده طبیعی است که به جهش های ژنی در ماده وراثتی عوامل میکروبی مربوط می شود. جهش های ژنی مختلف ممکن است به ضرر یا به نفع حیات عوامل میکروبی باشند که در این صورت طبق نظریه چارلز داروین طبیعت گونه هایی را که بیشترین تطابق را با محیط دارند انتخاب می کند.
وی بیان کرد: استفاده نابجا و زیاد از حد آنتی بیوتیک ها باعث می شود که بعضی از گونه های میکروبی که در اثر جهش ژنتیکی بیشترین تطابق را با حضور دارو پیدا کرده اند، زنده بمانند و آنهایی که ضعیف ترند از بین بروند. در این شرایط باکتری های زنده مانده بدون رقیب از منابع موجود در محیط خود به منظور رشد و تکثیر استفاده می کنند. اما این قائله به اینجا ختم نمی شود.
متاسفانه علاوه بر سرعت بالای تکثیر عوامل میکروبی و انتقال مقاومت به نسل های بعدی، این موجودات توانایی آنرا دارند که مقاومت را طی فرآیند هم یوغی به سایر گونه های میکروبی انتقال دهند.
دکتر حیدرنژادیان با بیان اینکه طبق آمار مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها چهار علت اصلی برای تسریع روند مقاومت میکروبی وجود دارد، خاطرنشان کرد: تشخیص اشتباه پزشک و تجویز آنتی بیوتیک نامناسب، استفاده ناصحیح و گاها خودسرانه آنتی بیوتیک توسط مردم، استفاده بیش از حد آنتی بیوتیک ها در کشاورزی و دامداری و استفاده بیش از حد و نابجای آنتی بیوتیک در بیمارستان ها عواملی هستند که روند مقاومت میکروبی را تسریع می کنند.
وی افزود: برای مقابله با تهدید مقاومت میکروبی محققان زیادی در حال تلاشند و تا کنون روش هایی برای از بین بردن میکروب های مقاوم از جمله کشف آنتی بیوتیک جدید، استفاده از ترکیب آنتی بیوتیک ها و استفاده از باکتریوفاژها پیدا کرده اند.
مسئول واحد تجویز و مصرف منطقی دارو معاونت غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی ایلام ابراز داشت: با رعایت نکات بهداشتی و از همه مهمتر اصول تجویز و مصرف منطقی دارو نیز می توان تا حد زیادی از بروز مقاومت میکروبی جلوگیری کرد.
دکتر حیدرنژادیان در ادامه به رعایت نکاتی که از نظر سازمان بهداشت جهانی برای جلوگیری از مقاومت میکروبی می تواند بسیار مفید باشد اشاره کرد و گفت: احتیاط در تجویز آنتی بیوتیک توسط پزشکان و درخواست تست آنتی بیوگرام برای تشخیص صحیح تر، راهنمایی بیماران برای مصرف صحیح آنتی بیوتیک توسط پزشک و داروساز، تکمیل دوره درمان با آنتی بیوتیک توسط بیمار حتی در صورت احساس بهبودی، آگاه سازی مردم از خطرات مصرف خودسرانه آنتی بیوتیک، ممنوعیت فروش آنتی بیوتیک بصورت بدون نسخه در داروخانه ها، استفاده از لوازم بهداشت شخصی مانند دستکش و ماسک در مکان های شلوغ با ریسک عفونت بالا مانند بیمارستان ها و انجام واکسیناسیون قبل از عزیمت به نقاطی که ریسک عفونت در آنها بالاست، از نکات قابل توجه برای جلوگیری از مقاومت میکروبی می باشد.